Gạo nếp, một thực phẩm với giá trị dinh dưỡng vượt trội, gồm protein, tinh bột, đường và vitamin nhóm B… Ngoài vai trò là một nguồn dinh dưỡng quan trọng, gạo nếp còn được coi như một “thuốc quý” có tác dụng rất tốt cho sức khoẻ.
Bác sĩ CKII Huỳnh Tấn Vũ từ Bệnh viện Đại học Y Dược (cơ sở 3) đã chia sẻ rằng, gạo nếp thường được sử dụng để nấu xôi, làm chè và làm bánh. Không chỉ có vậy, gạo nếp còn có khả năng điều trị bệnh mà ít người biết đến.
Tại sao gạo nếp lại được ví như “ngọc của trời” ?
Trong văn hóa dân gian, gạo nếp được coi như “hạt ngọc từ trời”. Gạo nếp là một loại gạo quý mà trước đây chỉ được dùng trong những dịp đặc biệt như lễ hội và Tết.
Công dụng của gạo nếp – Thứ được gọi là “Ngọc của trời”
Gạo nếp có nhiều danh xưng khác nhau như gạo hạt tròn, nhu mễ. Trong y học cổ truyền, gạo nếp có vị ngọt, tính dược nhiệt (nóng, ấm). Các kinh quy: Tỳ, Phế, Vị. Tác dụng của nó là kiện tỳ, bổ trung ích khí, dưỡng vị, ích phế, chỉ hãn.
Theo bác sĩ Vũ, gạo nếp có lợi cho phụ nữ sau sinh, những người mắc viêm loét dạ dày và tốt cho nam giới. Cám gạo nếp được biết đến là một loại thuốc chữa liệt dương, giúp tăng cường sinh lý.
Công thức của bài thuốc chữa liệt dương gồm có: cám nếp 12g, hoài sơn 12g, đinh lăng 12g, ý dĩ 12g, hoàng tinh 12g, hà thủ ô 12g, kỷ tử 12g, long nhãn 12g, trâu cổ 8g, cao bán long 8g. Các thành phần trên được sắc lấy nước và hòa tan với sa nhân 6g, sau đó uống trong ngày.
Theo kinh nghiệm truyền miệng, những người bị viêm loét dạ dày cũng có thể sử dụng gạo nếp, mai mực, cam thảo, mẫu lệ nung, hoàng bá, kê nội kim, mỗi loại 50g, xay nhỏ thành bột, và uống 20 – 30g mỗi ngày với nước ấm.
Đối với phụ nữ sau khi sinh, ăn cháo gạo nếp kèm với chân giò giúp tăng lượng sữa. Trong trường hợp bị tắc tia sữa, có thể dùng cơm nếp nóng để chườm, giúp làm thông tắc tia sữa cho sản phụ.
Theo ý kiến của bác sĩ Tấn Vũ, cơm nếp nguội được giã nhuyễn và trộn với bột thuốc để dùng làm bó gãy xương và bong gân. Còn rượu nếp cái hoa vàng, trứng và thuốc cũng được ủ trong cơm nếp để bồi bổ sức khỏe.
Trong trường hợp nôn mửa không ngừng, có thể sử dụng 20g gạo nếp và 3 lát gừng tươi. Gạo nếp được rang vàng và kết hợp với gừng để lấy nước uống.
Hơn nữa, nước vo gạo nếp (mễ trấp) cũng được sử dụng như một phụ liệu để tẩm vào thuốc (bạch truật), nhằm tăng hiệu quả và giảm tính háo của vị thuốc. Gạo nếp khi rang vàng có tác dụng sinh tân, giảm cơn khát và giúp cơ thể giảm mệt mỏi khi sốt cao và ra nhiều mồ hôi.
Món ăn – Phương thuốc có gạo nếp
Phương thuốc có gạo nếp – Rượu nếp (cơm rượu):
- Phương pháp làm đơn giản, hấp cơm nếp lứt (gạo xay) sau đó trộn với men cơm rượu, ủ trong vài ba ngày, qua quá trình lên men ta có được cơm rượu.
- Mỗi ngày ăn một bát nhỏ cơm rượu có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường sức khoẻ.
- Đây cũng là món ăn truyền thống thường được sử dụng trong dịp lễ Tết (Tết Đoan ngọ…).
Nước gạo nếp rang
- Lấy 1kg gạo nếp, ngâm trong nước một ngày một đêm, thay nước vài lần, sau đó rửa sạch và phơi hoặc sấy khô, rang vàng và xay thành bột.
- Khi sử dụng, hòa cùng với nước sôi và thêm một ít đường để uống.
- Đây là loại nước dùng cho những trường hợp nôn mửa như trào ngược dạ dày – thực quản, hẹp môn vị, rối loạn do thai nghén…
Hồ bột gạo nếp, củ mài
- Lấy 500g gạo nếp và 500g củ mài.
- Ngâm gạo nếp trong nước khoảng 12 tiếng, sau đó rửa sạch và phơi khô, rang và xay thành bột.
- Củ mài được rang qua và cũng được xay thành bột. Mỗi lần lấy một thìa từ cả hai loại bột, thêm đường và bột hồ tiêu, khuấy đều trong nước sôi.
- Dùng cho bữa sáng khi đói.
- Món này thích hợp cho người cao tuổi, trẻ em ăn kém, suy nhược hoặc do bị tiêu chảy kéo dài gây tình trạng suy dinh dưỡng.
- Chè gạo nếp và đậu đỏ là một món ăn gồm gạo nếp 50g, đậu đỏ 50g, cám gạo 50g và đường vừa phải.
- Khi nấu chín, món chè này có thể được sử dụng để chữa bệnh tê phù.
Theo bác sĩ Tấn Vũ, gạo nếp chứa nhiều amilopectin, là thành phần quan trọng tạo nên độ dẻo và đặc trưng của cơm nếp. Tuy nhiên, do khả năng tiêu hóa khó, trẻ em, người già, những người mới ốm dậy hoặc những người tỳ vị quá yếu đều nên hạn chế ăn nhiều gạo nếp.
Những người mắc các bệnh đàm kết, phong và nhiệt cũng nên giới hạn việc sử dụng gạo nếp. Tương tự, như các loại gạo ngũ cốc khác, người mắc bệnh tiểu đường cũng nên tránh ăn quá nhiều gạo nếp trong một lần.
BÁO CHÍNH THỐNG – BÁO TỔNG HỢP TIN TỨC MỚI NHẤT.
